Innovatie vanuit de mens: een inkijkje bij Weener XL

Bij Weener XL, werk- en ontwikkelbedrijf van de gemeente 's-Hertogenbosch, staan mensen centraal. Hier draait het alles om het creëren van gelijke kansen en bestaanszekerheid voor iedereen. Een hartelijk welkom door de baliemedewerkers die zelf deelnemen aan een intern werktraject zet direct de toon voor het bezoek en het karakter van deze plek waar leren en ontwikkelen mogelijk wordt gemaakt.

Participatie op diverse niveaus

Tanja van Abeelen werkt als onderwijskundige bij Weener XL, en vertelt over de ondersteuning die er is voor inwoners van de gemeente Den Bosch. ‘Bij Weener XL draait het om participatie op drie niveaus: terug deelnemen aan de maatschappij, re-integratie in werk en beschut werken in dagactiviteiten. Iedere medewerker bij Weener XL wordt gestimuleerd om stap voor stap actiever te worden, nieuwe vaardigheden te leren en zelfinzicht te vergroten. Hierbij worden ze aangemoedigd om nieuwe dingen te leren en kansen voor persoonlijke ontwikkeling te zien, allemaal binnen een vertrouwde en veilige omgeving. De nadruk wordt gelegd op de sterke punten van mensen en kijken naar mogelijkheden, niet naar beperkingen.’

Op de participatieafdeling krijgen mensen training en ondersteuning om actief deel te nemen aan de maatschappij. De focus ligt op het ontwikkelen van sterke punten en het vergroten van zelfvertrouwen, allemaal binnen een veilige omgeving. De re-integratieafdeling biedt intensieve trajecten om vaardigheden te ontwikkelen voor terugkeer naar de arbeidsmarkt, zoals leren samenwerken. Als de weg naar werk niet haalbaar is, biedt Weener XL een beschutte omgeving met diverse werkplekken.

Autonomie bij Kr8 en Sterk in Werk

Bij Weener XL wordt in het leren aandacht besteed aan het opbouwen van zelfvertrouwen door het ontwikkelen van goede relaties, zelfstandigheid en vaardigheden. Want, zo claimt Tanja, een ondersteunende omgeving, de vrijheid om beslissingen te nemen over je werk en het gevoel van bekwaamheid in je taken dragen bij aan persoonlijke groei. Daarnaast biedt Weener XL diverse eigen trainingen aan. Tanja licht twee trainingen uit: Kr8 (Kracht) voor kwetsbare mensen en Sterk in Werk om weer plezier en energie in werk te vinden. ‘Kr8’ is confronterend omdat de meeste deelnemers niet gewend zijn aan uitdagende situaties. De acht sessies richten zich op het bereiken van doelen en gebruik maken van passie, competenties, motivatie en waarden, waarbij je je persoonlijkheid laat zien. Het motto voor deze training is: ‘Gebruik je valkuilen om sterker te worden.’

De training Sterk op Werk is gericht op het benutten van alle mogelijkheden van de deelnemers, waardoor zij in staat zijn om het beste uit zichzelf te halen, meer werkplezier te ervaren, een hoger energieniveau te bereiken en betere prestaties neer te zetten.’

In pilotvorm stellen enkele medewerkers een Persoonlijk Ontwikkelplan (POP) op met doelen om vaardigheden te leren en zichzelf te ontwikkelen. Met de trainingen, maar ook op andere manieren wordt er ondersteuning aangeboden. Zo is er een uitgebreid aanbod van online workshops (350!) voor allerlei vaardigheden en er zijn groepscursussen en lessen op school in samenwerking met scholen uit de omgeving. Deze leermogelijkheden zijn afgestemd op verschillende ontwikkelgebieden zoals basisvaardigheden, persoonlijke ontwikkeling en vakvaardigheden. De verschillende manieren van leren worden laagdrempelig aangeboden om motivatie te laten ontstaan. Het hoofddoel? Deelnemen aan de maatschappij met werk of dagbesteding, waarbij een bijdrage leveren aan de samenleving voldoening geeft, met én zonder diploma.

Links Tanja van Abeelen, rechts Aniek van Helvoirt en Joost Kollau  

Innovatie en praktisch leren met Lab XL

Een ander onderdeel van waar leren en ontwikkelen vorm krijgt is Lab XL. Met trots vertellen Joost Kollau en Anniek van Helvoirt over het innovatieve platform dat ideeën stimuleert. Joost: ‘Door alle drempels die overwonnen moeten worden stranden ideeën vaak al bij het begin. Het platform Lab XL is ontstaan om ideeën uit te kunnen werken zonder al die drempels. Om zo mensen en collega’s te kunnen helpen. Wat hiervoor nodig was, was een budget en een vrijbrief, ofwel: toestemming om te mogen falen.’ Vanuit de werkvloer (bottom-up innovatie) is het doel om te ontwikkelen en verbeteren op het gebied van technologie. Joost: ‘Professionals in het werkproces weten vaak heel goed wat er moet gebeuren om de dienstverlening te verbeteren.’ Een idee wordt gelanceerd en met een multidisciplinaire werkgroep, en zo nodig met andere partners, wordt er aan gewerkt. De resultaten worden vervolgens getest door studenten.

Successen van Lab XL

VR Works is een mooi voorbeeld van het succes van Lab XL. Met AI kunnen 85 banen virtueel worden ervaren. Het stelt de medewerker in staat om op een eenvoudige manier de voor- en nadelen van een beroep te ervaren en te zien of het soort werk bij hen past. Ook is er de sollicitatiesimulatie. Deze meet de communicatievaardigheden en hierop wordt direct feedback gegeven door de VR-begeleider. In deze virtuele omgeving voer je een sollicitatiegesprek, zo vaak als je wilt. De studiebezoekdeelnemers hebben dit zelf kunnen ervaren en de voordelen van de directe feedback ondervonden. ‘Dit is veel effectiever dan een rollenspel,’ beaamt een deelnemer.

De vorkheftrucksimulator draagt ook bij aan het kunnen ervaren. Past dit soort werk bij de medewerker of juist helemaal niet? Naast de ervaring is het tegelijkertijd een middel om in gesprek te komen over vaardigheden.

In het restaurant ervaarden de deelnemers de innovatie van Lab XL zonder zich hiervan bewust te zijn. Werknemers in de catering krijgen hun werkinstructie met 3D-technologie op een tablet. Met ‘Stap voor stap, hoe maak ik een broodje.’ leren de deelnemers in hun eigen tempo, zonder dat daar steeds een begeleider bij aanwezig is.

Smeltkroes van activiteit en interactie

Tijdens de rondleiding wordt duidelijk dat de medewerkers elkaar dagelijks treffen in een inclusieve omgeving waar dagactiviteiten, werkplekken en ontmoetingsruimtes zijn. Met ruim 2000 mensen die er werken, is het een ware smeltkroes van activiteit en interactie. Het bijzondere is dat alles onder één dak zit: van de werkvloer tot de flexkantoren op de verdieping erboven. Hierdoor is contact maken zo makkelijk als een paar stappen naar de overkant. Ook het eet-werkcafé is zo’n plek waarin ontmoeting eenvoudig en als vanzelf gaat.

Het restaurant wordt bemenst door medewerkers van Weener XL zelf. De lunch voor de deelnemers was dan ook prima verzorgd. In de schone ruimte heerst een bedrijvigheid van schone was die met zorg wordt gesorteerd en gevouwen. Op de postafdeling zien we hoe bedrijven geholpen worden met hun postverwerking, waarbij vaardigheden optimaal worden benut. En dan de groenvoorziening: medewerkers van Weener XL dragen bij aan een groene en schone stad, waar ze terecht trots op zijn. Dit werk heeft echt een grote impact op de stad en haar bewoners.

Wat ik echt mooi vind om te zien, is dat Weener XL niet alleen diverse werkplekken biedt, maar ook ruimte creëert voor ontmoeting en creativiteit. Het eet-werk café en andere gemeenschappelijke ruimtes stimuleren informele interacties en dragen bij aan een positieve sfeer.

Een pad naar werk en welzijn

Het wordt tijdens de rondleiding goed duidelijk dat Weener XL meer is dan een werkbedrijf; het is een plek waar mensen in hun kracht gezet worden en kunnen groeien. Medewerkers kunnen hier een nieuwe weg vinden, waarbij trots en voldoening centraal staan. Er worden niet alleen banen gecreëerd, maar de mensen worden gezien en er wordt gekeken naar mogelijkheden. Mensen met een uitkering krijgen een kans om zichzelf te ontwikkelen, niet te isoleren. Weener XL is de concretisering van inclusie, empowerment en groei.

Lees meer

• De presentatie 'Participation at several levers' van Tanja van Abeelen is hier beschikbaar
• De presentatie 'Innovation and practical learning with Lab XL' van Anniek van Helvoirt en Joost Kollau is hier beschikbaar
• Lees ook de community story van Sjoerd van het Erve, directeur Weener XL, en Marleen Olijslagers-van den Meerendonk, personeelsmanager Weener XL